Δεν χωρά αμφιβολία ότι το όποιο δίλημμα μεταξύ πολιτικής και οικονομίας είναι ουσιαστικά ψευδεπίγραφο. Δεν υπάρχει πραγματική διάκριση, καθώς πρόκειται για δύο συγκοινωνούντα δοχεία – αν όχι για ένα και το αυτό δοχείο. Κάθε οικονομικό πρόβλημα έχει πολιτική διάσταση και κάθε πολιτικό πρόβλημα έχει οικονομική διάσταση.Η εξελισσόμενη κρίση με το Κατάρ έρχεται να επιβεβαιώσει το συγκεκριμένο αξίωμα.
Η Σαουδική Αραβία παρέμεινε στο απυρόβλητο από πλευράς των ΗΠΑ επειδή εν πολλοίς αγόρασε όπλα εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η Τουρκία, έχοντας βασίσει την οικονομική ανάπτυξή της σε κεφάλαια από το Εμιράτο και προτάσσοντας την ανάγκη ύπαρξης τζιχαντιστών οι οποίοι θα κάνουν τη «βρόμικη δουλειά» εναντίον των Κούρδων στην καρδιά της Μέσης Ανατολής, ευθυγραμμίζει πλήρως τα συμφέροντά της με την Ντόχα. Οι ΗΠΑ εξωθούν τα κράτη της περιοχής στην κλιμάκωση και άρα στην απειλή στρατιωτικής βίας, έχοντας κατά νου και το δεδομένο της τροφοδοσίας της Κίνας από το Κατάρ με υγροποιιημένο φυσικό αέριο (LNG). Το Ιράν λησμονεί κατά περιπτώσεις την πρόταξη του σιιτικού στοιχείου, προκειμένου να καταφέρει να προχωρήσει σε συνεκμετάλλευση κοιτασμάτων φυσικού αερίου στον Περσικό Κόλπο μαζί με σουνιτικά καθεστώτα.
Ο κατάλογος μπορεί να συνεχιστεί στο διηνεκές με περιπτώσεις χωρών όπως η Ρωσία, η Αίγυπτος, το Ισραήλ ή το Πακιστάν. Το βασικό στοιχείο, το οποίο οφείλουμε να διακρίνουμε, είναι ότι η οικονομική αλληλεξάρτηση είναι εξαιρετικά επισφαλής όταν διακυβεύονται κυριαρχικά δικαιώματα ή ζώνες επιρροής. Τούτο δεν σημαίνει ότι και αυτά δεν έχουν μια οικονομική διάσταση. Ωστόσο, η πραγματική θωράκιση και διασφάλιση μιας οικονομικής σχέσης επέρχεται αποκλειστικά μέσω της στρατηγικής πρωτοκαθεδρίας.
Με απλά λόγια, η ενεργειακή συνεργασία Κίνας-Κατάρ συντελείται υπό την ανοχή των ΗΠΑ, και για όσο χρονικό διάστημα οι στρατηγικοί διαμορφωτές του Πενταγώνου δεν την θεωρούν ιδιαιτέρως κοστοβόρα για την Ουάσινγκτον.
Εφόσον υπήρξε μια μεταλλαγή προτεραιοτήτων με την άνοδο του Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία και τον ορισμό της Κίνας αντί της Ρωσίας ως κύριας απειλής, υπήρξε και μια αντίστοιχη μεταλλαγή αντιλήψεων ως προς τα περιθώρια της ανοχής, στην οποία αναφερθήκαμε παραπάνω.
Η αντίληψη της απειλής ορίζει την αντίδραση, και η δυναμικότητα της αντίδρασης σχετίζεται με το βαθμό εσωτερικής νομιμοποίησης μιας στρατηγικής προτεραιότητας εκπεφρασμένης από την πολιτική ηγεσία. Η εν λόγω εσωτερική νομιμοποίηση εξασφαλίζεται υπό τη σκέπη ενός αφηγήματος, και το καλύτερο αφήγημα σε έναν κόσμο ο οποίος κατακλύζεται από τις «φιλελεύθερες αξίες» και τα «δημοκρατικά ιδεώδη», είναι η καταπολέμηση του εξτρεμισμού και των ανελεύθερων καθεστώτων (αλά καρτ βεβαίως).
Έτσι, οι ΗΠΑ επεμβαίνουν με την επίκληση συγκεκριμένου «φιλελεύθερου» αφηγήματος, αλλά με πολιτικοοικονομικά προτάγματα τα οποία αφορούν την ανάγκη ελέγχου της ενεργειακής τροφοδοσίας της Κίνας, την προτεραιότητα ίδρυσης βιώσιμου κουρδικού κράτους στην καρδιά της Μέσης Ανατολής, την ουσιαστική στρατηγική απομόνωση του Ιράν και την εξισορρόπηση συμμαχιών προκυπτουσών ως δυνητικοί ηγέτες της Μέσης Ανατολής. Ως ο μοναδικός παράγοντας με δυνατότητα πλανητικής προβολής ισχύος, οι ΗΠΑ αντιτίθενται στην ανάδυση οιουδήποτε περιφερειακού ηγεμόνα, και κατ’ επέκταση κράτους το οποίο θα δύνατο να θέσει εν αμφιβόλω την πλανητική πρωτοκαθεδρία τους.
Η περίπτωση της Τουρκίας είναι περισσότερο περίπλοκη. Στρατηγική προτεραιότητα η διατήρηση διαύλων συνεννόησης με τις ΗΠΑ, αλλά ζωτικής σημασίας και η εξισορρόπηση της προοπτικής ίδρυσης κουρδικού κράτους.
Η πεποίθηση της τουρκικής ηγεσίας ότι μπορεί να βρει άλλους σύμμαχους αντί της Ουάσινγκτον υποκρύπτει την τάση της Άγκυρας να αυτονομηθεί στρατηγικά, και αυτή η αυτονόμηση είναι κατάτι βιαστική και άρα υψηλού ρίσκου. Αν η Τουρκία, μέσω της αποστολής στρατευμάτων στο Κατάρ, καταφέρει να καταστεί ουσιαστικός ρυθμιστικός παράγοντας, τότε θα μιλήσουμε για μια νέα εποχή στη μεσανατολική πολιτική της Άγκυρας. Ωστόσο, καθώς αυτό είναι εξαιρετικά απίθανο, η Τουρκία βρίσκεται ήδη μπλεγμένη σε μια υπόθεση η οποία θα της κοστίσει πολλά σε επίπεδο τουλάχιστον διεθνούς αξιοπιστίας και κύρους.
pontos-news.gr
0 comments